Debagoiena

GIPUZKOA

Arrasate, Bergara, Oñati, Eskoriatza, Aretxabaleta, Antzuola, Elgeta eta Leintz-Gatzaga udalerriek lotura handia dute euskal industrializazioarekin. Bailara estutan sartuta egon arren, tokiko biztanleek aberastasun-iturri bihurtu zuten geografia malkartsu hori, ibaiak ur-jauziz betez, askotariko instalazioak egiteko. Gaur egun, eskualde honetan industria-arkitektura oso modernoak aurki daitezke, Europako eta Estatu Batuetako eraikuntza-joerei jarraikiz, gatza erauzteko instalazio tradizionalekin batera. Herrialdeko enpresarik puntakoenetako batzuek hemen dituzte beren instalazioak martxan; aldi berean, beste industria-instalazio batzuk, beren ekoizpen-zikloa amaitu denez, gizarte-arlorako, administraziorako eta kulturarako erabiltzeko leheneratu dituzte. Zalantzarik gabe, merezi du kontrastez betetako lurralde honetan barrena ibiltzea.

Salinas de Leniz

Detalle de la fábrica

Bailararen ardatz antolatzailea: Deba ibaia

Deba ibaiaren arroa Gipuzkoako mendebaldekoena da, eta oso industrializatuta dago. Deba ibaia funtsezko ibilgua izan zen XIV. eta XVIII. mendeetan merkataritzaren garapenerako, Maxpe bezalako lonjekin, Deban, non mota guztietako produktuak gordetzen ziren. Garrantzi berekoak ziren kaiak eta ibai-portuak, hala nola Alzolakoa, Elgoibarren.

Ertzetan zentral hidroelektriko ugari ere aurki ditzakegu. Batzuk dagoeneko gure herrialdeko industria elektrikoaren historiaren parte dira; beste batzuek, aldiz, jardunean jarraitzen dute.

Deba ibaia industriaz betetako bailara honen hondotik doa modu bihurgunetsuan, Eskoriatza, Aretxabaleta, Arrasate, Bergara, Elgoibar, Soraluze eta Mendaro udalerrietatik igaroz, eta, azkenik, Debako itsasadarra osatuz. Eibar herri armagilea zeharkatzen duen Ego eta Oñatitik igarotzen den Zubillaga ibaiadar garrantzitsuek osatzen dute arroa, Gipuzkoako industriaren benetako katalogoa sortuz.